Ons onderwijs is niet meer van deze tijd

Denkend aan mijn studietijd komen ook zeker de gedachten naar boven aan de vele cantussen die ik heb mogen meemaken. Oorspronkelijk komt dit fenomeen uit België, maar inmiddels is het ook in vele Nederlandse studentensteden geadopteerd. Kort door de bocht is een cantus een groot studentikoos drank- en zangfestijn, waarbij traditioneel enkele regels gevolgd dienen te worden. Een cantus wordt voorgezeten door het zogenaamde Praesidium, bestaande uit een senior (de praeses) en soms een (pro)cantor, quaestor of abactis. De senior is de baas en leidt de cantus; hij staat tevens boven de cantusregels. Meestal bepaalt hij/zij, doorgaans in samenspraak met de cantor, ook welke liederen er gezongen worden. Op het moment dat het praesidium opkomt, wordt meestal het Io Vivat gezongen. De liederen worden gezongen uit een studentencodex. Na ieder lied bepaalt de praeses wat er gaat gebeuren. Wordt het ad fundum (in één teug het glas bier leegdrinken), ad satis (drinken totdat de praeses ‘satis’ zegt) of ad libertum ( je bepaalt zelf hoeveel je drinkt). Tussen de bedrijven door kunnen medestudenten berichten in jouw codex schrijven. Je zult begrijpen dat deze berichten steeds vager worden naarmate de avond verstrijkt. Maastricht was de eerste studentenstad in Nederland waar een cantus gehouden werd. Inmiddels vinden cantussen in bijna alle grotere studentensteden plaats. Dit is weer een mooi voorbeeld van een traditie die bij het Nederlandse studentenleven hoort. Ad fundum!

‘Vroeger’ las je de krant als nieuwsbron en kon je ervan uitgaan dat 90% van hetgeen je las ook daadwerkelijk waar was. Waarheidsvinding en ‘fact checking’ waren een groot goed. Tegenwoordig leven we in het tijdperk van de sociale media en brengen miljarden mensen nieuws dat geen nieuws is, maar een statement dat gebaseerd is op persoonlijke voorkeuren. In 90% van de gevallen kunnen we dit nepnieuws noemen. Dat deze tendens niet goed is en in sommige gevallen zelfs gevaarlijk kan zijn, is al regelmatig in de praktijk gebleken. Het leidt uiteindelijk ook tot steeds meer polarisatie met alle gevolgen van dien. Mensen denken niet meer na en nemen alles klakkeloos voor waarheid aan. Ook onder studenten is dit zichtbaar. Een mooi voorbeeld zijn de klimaatmarsen waar veel studenten aan deelnemen. Wanneer aan studenten enkele willekeurige vragen over het klimaat worden gesteld, blijkt uit hun antwoorden het bekende ‘klok/klepel-verhaal’. Studenten zijn onze toekomst. Ik zou hen daarom willen oproepen om kritisch te zijn en zich eens echt te verdiepen in onderwerpen die hen interesseren. Dan zul je tot onverwachte inzichten komen die je tot nu toe als onmogelijk had getypeerd.

Ruim 50.000 studenten in Nederland zijn lid van een studentenvereniging. Uit onderzoek blijkt dat studenten die lid zijn van een studentenvereniging een grotere kans hebben om hun studie te voltooien ten opzichte van studenten die geen lid worden van een studentenvereniging. Ondanks deze simpele statistiek zitten studentenverenigingen in de media vaak in een verdomhoekje. Het bekende vingertje wordt snel gewezen. Dat is jammer en vooral erg kortzichtig. Het leidt er zelfs toe dat er inmiddels verenigingen zijn die alcoholvrij bier schenken! Alcoholvrij bier en studentenverenigingen… Laten we even normaal doen. Lid zijn van een studentenvereniging heeft veel voordelen. Zo bouw je vriendschappen op voor het leven en ervaar je een studentencultuur die al vele decennia bestaat. In een tijd waarin tradities veelal overboord zijn gegooid, is dat een groot goed. Verder zijn er uiteraard de bekende feesten, maar kun je ook vertrouwen op ondersteuning met jouw studie. Aangezien bestuurders van studentenverenigingen financieel ondersteund worden door universiteiten en hogescholen zijn er de laatste jaren steeds strictere richtlijnen waar studentenverenigingen aan moeten voldoen. De dames en heren van de colleges van bestuur van deze onderwijsinstellingen vergeten blijkbaar opeens dat ze zelf ook ooit lid zijn geweest van een studentenvereniging. Zouden de jongens en meisjes tegenwoordig veel stouter zijn? Nee, natuurlijk niet. Dit is weer een mooi staaltje van gebrek aan lef van bestuurders, waarbij ‘op safe spelen’ hoog in het vaandel staat.

De kans is groot dat jij studeert. Daarom lees je deze column. Maar weet je eigenlijk wel dat je helemaal niet zo bijzonder bent. Zelfs een ezel kan tegenwoordig studeren!